Sưu tầm 72 thế cây cảnh bonsai cổ điển, hiện đại mới nhất

Để tạo ra một cây bonsai đẹp, cần phải chọn một cây cổ thụ đã trưởng thành, có gốc to, rễ chắc và xòe ra, đặc biệt là ít nhánh. Một ngọn cây đẹp chỉ bao gồm 4 hoặc 5 nhánh xòe ra, được cắt tỉa phẳng và không rách rưới. Nhưng điều quan trọng nhất là phải có phôi đẹp, sau đó mới đến tay nghề của nghệ nhân.

Thế chim phượng vũ

Thế chim phượng vũ tượng trưng cho sự vui tươi, lạc quan và yêu đời. Thế này có thể chỉ sử dụng một cây hoặc hai cây trồng chung một chậu. Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng một cây, hình dáng sẽ đẹp và bắt mắt hơn, nhưng lại khó uốn và kiểm soát. Ngược lại, nếu sử dụng hai cây trồng chung một chậu, sẽ dễ uốn hơn nhưng không đẹp bằng.

Thế này yêu cầu một cây cổ thụ gốc to, uốn nằm trên miệng chậu và có gốc ngẩng lên làm đầu chim phượng. Phần thân uốn cong hạ thấp, các cành xòe ra bốn phía làm chân và mây, và ngọn cây uốn về sau làm đuôi chim. Cây thứ hai có 2 rễ chẻ ra làm chân phượng hoàng, thân ngã qua ôm mình rồng, hai cành tả hửu xòe ra làm hai cánh đang múa.

Tuy nhiên, thế này khá khó uốn. Đẹp hay không phụ thuộc vào bàn tay của nghệ nhân phải uốn sao cho uyển chuyển, mềm mại và thể hiện được sự nhịp nhàng như chim phượng đang tung múa.

Thế trực quân tử

Thế trực quân tử tượng trưng cho bản chất của một người quân tử: lễ nghi, ngay thẳng, thanh cao và biết cách đối nhân xử thế. Cây có thế trực quân tử có dạng thẳng đứng, cành nhánh thẳng đứng, gọn gàng và có đường nét dứt khoát. Cành cây phân theo lối chiết chi hoặc tứ diện, tàn nhánh đầy đủ, bốn mặt tả hửu, cân đồi và hài hòa.

Thế xuy phong

Thế xuy phong thể hiện sự kiên cường, bất khuất và dám đương đầu với mọi thử thách. Để tạo ra thế này, cần phải chọn một cây cổ thụ có gốc to, nổi trên mặt đất và gốc được đặt nằm ở trái hoặc phải chậu để khi uốn cây không bị ngã. Thân cây uốn cong như long thân hoặc quy căn hồi đầu với góc nghiêng khoảng 30 – 40 độ, tàn nhánh có thể uốn theo kiểu chiết chi hoặc tứ diện nhưng phải vươn ra để giữ thăng bằng và chống lại gió.

Ở thế này, cây có 4 tàn một ngọn nhưng phải uốn về phía gốc để tránh đổ ngã. Cây xuy phong nên uốn cho đủ cặp để xếp đối xứng với cây đứng giữa thành bộ ba. Cây bên phải là cây âm đối xứng với cây bên trái là cây dương, và một cây đứng giữa là cây dẫn đàn và là thế chủ động của bộ kiểng.

Thế bạt phong hồi đầu

Thế bạt phong hồi đầu tương tự thế xuy phong, nhưng cành và lá được uốn ngược lại với chiều nghiêng của cây, tạo ra sự kiên cường, hiên ngang và không chịu khuất phục.

Để tạo ra thế này, cần phải chọn cây cổ thụ có gốc to, nổi trên mặt đất và đặt thường về 2 phía của chậu để giữ thăng bằng. Thân cây nghiêng khoảng 60 – 70 độ, cành nhánh đều ngã về một bên theo sức gió, nhưng ngọn cây bắt buộc phải uốn và hồi đầu để có thể đứng vững được. Hai nhánh dưới có vai trò giữ trọng tâm trong lòng chậu, trong khi hai nhánh trên cho dù có chênh lệch thì vẫn giữ được thăng bằng.

Thế phượng vũ

Thế phượng vũ tượng trưng cho sự vui tươi, lạc quan và yêu đời. Cây độc phụ chân phương có rễ nổi cao lên thành hai chân. Cành thứ nhất uốn ra phía sau là đuôi chim, hai cành tả hửu uốn thành hình 2 cánh chim phượng đang múa. Cành phụ che thân làm hầu, ức ngắn gọn.

Để tạo ra thế này một cách hoàn hảo, tất cả đều phụ thuộc vào tính thẩm mĩ và bàn tay mềm mại của nghệ nhân. Thế phượng vũ, khi nhìn vào phải thể hiện rõ hình dáng chim phượng đang tung múa một cách nhẹ nhàng, mềm mại và uyển chuyển.

Thế thác đổ

Thế thác đổ là một thế ít người uốn, có thân và cành uốn thấp xuống hơn đáy chậu như một dòng thác đang đổ, mềm mại như dòng nước chảy. Biểu hiện cho sự nhẹ nhàng, tinh tế và dễ chịu.

Để tạo ra thế này, chậu cây cần được đặt trên vị trí cao khoảng 1m so với mặt đất và cần được kiêng cố để tránh sự cố khi có giông gió. Cây cần có thân khỏe, rễ lớn và chắn chắn. Có thể dùng kẽm để uốn, cây ra tới đâu uốn tới đó và có thể cắt bỏ hoặc để nhiều tầng lá tùy theo sở thích của người nghệ nhân. Tuy nhiên, do thế này đổ xuống một bên chậu nên cần uốn sao cho không chênh lệch quá lớn về trọng lượng.

Thế vũ trụ

Để tạo ra thế vũ trụ, trước tiên cần phải có cây cổ thụ gốc to, thân thẳng, rễ khỏe nổi trên mặt đất và xòe ra tứ phía, cành và lá phân theo lối chiết chi hoặc tứ diện. Người nghệ nhân có thể cắt tỉa từ 3 đến 5 tàn tùy theo sở thích và chiêu cao của cây. Các tàn cây uốn và cắt tỉa hình quạt nằm ngang, các tàn từ tầng thứ nhất đến tầng cao nhất có bán kính nhỏ dần.

Sau khi hoàn thiện, hình dạng của thế này giống như hình búp măng chứ không vươn lên cao, tượng trưng cho sự tồn tại vĩnh cửu, sum suê và đầy đủ. Tuy nhiên để thế này được hoàn hảo, người nghệ nhân cần uốn các tàn theo đúng luật âm dương và theo tứ hướng tả, hửu, tiền, hậu đầy đủ. Nếu thiếu một trong các hướng thì sẽ làm mất cân đối và không bắt mắt.

Thế long giáng

Thế này khá dễ uốn, tượng trưng cho sự ôn hòa, mềm mỏng nhưng không kém phần uy nghiêm, uy quyền và oai phong. Cây giáng là cây có gốc to, rễ chắc. Phần gốc làm đầu chúi xuống, phần ngực nằm trên mặt chậu, thân cây uốn cong làm thân rồng, cành và lá làm chân và mây như thể đang đáp xuống, ngọn cây làm đuôi rồng. Để làm thế này được đẹp, người nghệ nhân cần uốn các phần chi và đuôi sao cho cân đối, uyển chuyển như thể rồng đang chuẩn bị đặt chân lên mặt đất.

Thế tùng thập

Thế tùng thập được sử dụng để uốn những cây trực thọ vì thân cây tùng thường có dáng thẳng, tàn nhánh phân theo hướng nhị diện xòe ra hai bên. Khi làm thế này, cây tùng phải là cây cổ thụ già, thân thẳng và sần sùi, tàn nhánh nhiều vần còn giữ được dáng chữ thập so với thân cây. Tùy theo cây cao hay thấp mà người nghệ nhân có thể uốn nhiều tầng hay ít tầng.

Tuy nhiên, để làm cho thế này được hoàn chỉnh và đẹp mắt thì các tàn nhánh phải được uốn đối xứng qua thân cùng với khoảng cách giữa các tầng tương đối bằng nhau. Thân cây và cành phải uốn dứt khoát vì thế tùng thập tượng trưng cho người thanh niên khỏe mạnh, cường tráng, gan dạ, bất khuất và biểu hiện cho tính thẳng thắn của người quân tử.

Thế tam đa

Thế tam đa tượng trưng cho Phước, Lộc, Thọ – mang lại nhiều phúc, tốt lành và may mắn, có lộc giàu, sống lâu trăm tuổi và sống một cuộc sống vui vẻ, yên ổn không chịu nhiều sóng gió.

Thế tam đa có 3 tầng lá, tầng thứ nhất và tầng thứ hai được cắt tỉa hình tròn xung quanh thân cây, riêng tần thứ 3 thường được cắt tỉa hình chóp. Từ tầng thứ nhất tới tầng thứ ba có đường kính nhỏ dần tạo thành hình nón.

Để tạo ra thế này, cây phải là cây cổ thụ thọ, già, có thân vững chắc và thẳng, rễ lớn và xòe ra. Phần rễ càng lớn, càng xòe ra thì thế càng đẹp và chống chịu được gió mạnh để không bị lật ngã. Các tầng phải được cắt tỉa cân đối về đường kính sao cho bắt mắt, khoảng cách giữa các tầng phải như nhau để tạo sự hài hòa.

Thế trung bình cong

Thế trung bình cong là thế có thân cây được uốn như long thân. Tuy nhiên, nên chọn cây có thân sần sùi cùng với bộ rễ hình chân thú xòe ra tứ phía thì sẽ tuyệt đẹp. Đoạn thứ nhất của thân cong về một bên và phải uốn và cắt tỉa sao cho tàn thứ nhất cũng nằm theo hướng cong của thân. Đoạn thứ hai phải uốn cong trở lại để tạo sự cân đối cùng với tàn thứ 2. Đến đoạn thứ 3 phải uốn thân dần trở về dáng trực – thẳng.

Thế lưỡng long tranh châu

Lưỡng long tranh châu có nghĩa là hai con rồng tranh hạt châu, tượng trưng cho sự cầu tiến, chiến đấu tới cùng không biết mệt mỏi. Đối với thế này cần phải uốn song thọ trồng chung vào một chậu sau đó uốn đối xứng thành hai con rồng giao đầu tranh hạt châu ở giửa. Đối với thế này còn có thể suy ra nhiều thế tương tự như sư tử hí cầu, loan phụng hòa mình.

Thế long cuốn thủy

Thế mẫu tử

Thế long cuốn thủy là một trong những thế khó uốn, lấy ý tưởng từ một con rồng đang hút nước. Tạo ra thế này, cần phải chọn cây mai chiếu thủy hoặc cây kim quýt có gốc to, thân sần sùi, rễ xòe ra hình chân thú. Phần gốc, uốn cong lại làm đầu rồng đang cúi xuống hút nước. Thân uốn cong như long thân, ngoằn ngoèo, uốn khúc. Các cành và lá tứ diện uốn và cắt tỉa làm chân và mây thể hiện hình dáng các chi đang bám vào mây lấy thể hút nước. Phần ngọn uốn vươn lên và xòe ra làm đuôi.

Thế ngũ phúc

Thế cây ngũ phúc tượng đối với nhiều phúc, tốt lành và may mắn, có lộc giàu, sống lâu trăm tuổi và sống một cuộc sống vui vẻ, yên ổn không chịu nhiều sóng gió.

Thế ngũ phúc có năm tầng lá, tầng thứ nhất và tầng thứ hai được cắt tỉa hình tròn xung quanh thân cây, riêng tần thứ ba thường được cắt tỉa hình chóp. Từ tầng thứ nhất tới tầng thứ ba có đường kính nhỏ dần tạo thành hình nón.

Thế long thăng

Thế long thăng tượng trưng cho sự tăng tiến, vương lên trong công việc và cuộc sống. Có hai cách uốn tùy theo sở thích của người nghệ nhân hoặc tùy theo dáng cây.

Cách thứ nhất: Đầu rồng được uốn trên ngọn cây. Cách này phổ biến vì hợp lí vì tình huống rồng bay lên nên đầu hướng lên trời. Tuy nhiên, cách này rất khó uốn vì ngọn cây lúc nào cũng nhỏ hơn gốc nên phải uốn làm sao cho cân đối và đạt tiêu chuẩn.

Cách thứ hai: