Ngũ hành là gì?
Theo quan niệm Trung Quốc cổ đại, ngũ hành (五行, “ngũ”: năm yếu tố cơ bản, “hành”: sự lưu hành, luân chuyển) gồm Kim(jin,金), Mộc( mu,木), Thủy (shui,水), Hỏa (huo,火), Thổ(tu, 土) là sự chuyển động không ngừng của năm yếu tố cơ bản của “khí” vũ trụ.
Nguồn gốc về Ngũ hành
Hiểu về nguồn gốc của ngũ hành trước tiên cần hiểu về khái niệm “Khí” (qi，气). Theo triết học cổ đại Trung Quốc, quan niệm: Khí của Trường Ngũ hành là năng lượng vũ trụ chi phối và điều hòa nhịp sống của con người và sinh vật trên trái đất.
Đặc tính của ngũ hành
Ngũ hành có đặc tính lưu hành, luân chuyển và biến đổi không ngừng. Ngũ hành không bao giờ mất đi, nó cứ tồn tại mãi theo không gian và thời gian, nó là nền tảng và động lực của vũ trụ.
Mối quan hệ tương sinh ngũ hành ( 五行相生)
Tương sinh nghĩa là cùng thúc đẩy, hỗ trợ nhau để sinh trưởng, phát triển. Theo quy luật tương sinh trong âm dương ngũ hành:
- Mộc sinh Hỏa: Cây khô sinh ra lửa, Hỏa lấy Mộc làm nguyên liệu đốt.
- Hỏa sinh Thổ: Lửa đốt cháy mọi thứ thành tro bụi, tro bụi vun đắp thành đất.
- Thổ sinh Kim: Kim loại, quặng hình thành từ trong đất.
- Kim sinh Thủy: Kim loại nếu bị nung chảy ở nhiệt độ cao sẽ tạo ra dạng vật chất ở thể lỏng.
- Thủy sinh Mộc: Nước cần thiết cho sự sống của cây.
Mối quan hệ tương khắc ngũ hành ( 五行相克)
Tương khắc nghĩa là sự áp chế, sát phạt cản trở sinh trưởng, phát triển của nhau. Theo quy luật tương khắc:
- Thủy khắc Hỏa: Nước sẽ dập tắt lửa.
- Hỏa khắc Kim: Lửa mạnh sẽ nung chảy kim loại.
- Kim khắc Mộc: Kim loại được rèn thành dao, kéo để chặt đổ cây.
- Mộc khắc Thổ: Cây hút hết chất dinh dưỡng khiến đất trở nên khô cằn.
- Thổ khắc Thủy: Đất hút nước, có thể ngăn chặn được dòng chảy của nước.
Các mệnh Ngũ Hành
- Hành Kim: Đại diện cho thể rắn, chủ về mùa thu. Tương quan ngũ sắc:
